Menu Sluiten

Luchtballonnen, in de gemeente Ten Boer.

Ballonnen komen meestal uit het zuid-westen en hebben de wind mee. Soms hoor je de brander of de stemmen van de passagiers uit de mand. Op Mars staat nu een kleine helikopter maar zo’n oranje ballon in de lucht spreekt toch meer tot mijn verbeelding.

bron: foto Teunis Haveman, 5 aug. 2007

Ballonvaart in Nederland.

In Nederland zou de eerste succesvolle ballonvaart op 19 maart 1784 plaatsvinden. De Groningse Jan Modderman liet vanaf één van zijn scheepswerven een zelfgemaakte papieren heteluchtballon opstijgen met daaraan een vogel in een kooi. De ballon landde vijftien kilometer verderop in het Drentse Bunne.

Eerste bemande ballonvaart in Nederland


Op 12 juli 1787 vond dan uiteindelijk de eerste bemand ballonvaart plaats in Nederland. Eerder genoemde Blanchard besloot samen met twee buitenlandse officieren in Nederlandse dienst uit vanuit de tuin van het Oude Hof te vertrekken (Paleis Noordeinde). Hij stelde eerst twee ballonnen tentoon in de grote zaal van het paleis. Eén waarmee hij zou opstijgen en de ander waarmee hij het kanaal had overgestoken. Voor 1 of 2 gulden kon het publiek ze bekijken.
De mensen die kwamen kijken prikten in de ballonnen, uit nieuwsgierigheid. Maar er werd ook in de ballonnen geprikt door slepers en schippers, omdat ze concurrentie vreesden van de ballonvaart. De ballon kon derhalve niet helemaal gevuld worden en Blanchard besloot om maar één passagier, geen instrumenten en geen ballast mee te nemen.
Om half acht ‘s-avonds vertrokken Blanchard en zijn passagier De Breuilpont en kwamen vast te hangen achter een schoorsteen van een huis aan de Molenstraat. Na even rukken kwam de ballon los en begon de vlucht.
Na anderhalf uur landde de ballon in een weiland nabij Zevenhuizen. Op dat moment werd de ballon belaagd door bange en boze boeren, gewapend met stokken en hooivorken. Ze hakten het schuitje en stukken en stalen zoveel ze konden van het goudgaas. Tevens eiste de eigenaar van het land een bedrag van 10 dukaten voor het landen op zijn land. Na een pittige discussie waarbij Blanchard verklaarde geen geld bij zich te hebben, stemde de landeigenaar in met een accept welke in het Frans was gesteld, en dus door de boer niet te vertalen was:

bron: NvhN 30 juli 1904
bron: NvhN
bron: Nw. Tilburgsche courant 2 aug.1904
bron: NvhN 2 aug. 1904
bron: Het Noorden in woord en beeld, aug. 1938
bron: NvhN 13 juni 1907
bron: Het nieuws van den dag : kleine courant, 12 juni 1907
bron: NvhN 18 juni 1912
bron: NvhN 28 juni 1915
uit het jaar 1929
bron: Het Noorden in woord en beeld, 1929
bron: beeldbank Groningen, 12 juli 1929

Groningen : Ossenmarkt : opstijgen van Pottums luchtballon t.g.v. het lustrum van de universiteit.

bron: emaillereclamebordenmuseum
bron: NvhN 16 aug. 1990
bron: Garmer&Thesinge express juni 1999
bron: chvtb, 4 aug. 2020, tijd 19.31 uur / Boersterweg / Boersterveld / boerderij van Sterenberg Ten Boer

We zijn op zoek naar foto’s van de gemeente Ten Boer, die gemaakt zijn vanuit een ballon. Wie o wie helpt ons hieraan ?

bronnen: delpher, historiek, Teunis Haveman, beeldbank Groningen, emaille reclameborden museum en ons eigen archief.

2 reacties

  1. Pia Kort

    Zelf heb ik ooit een tocht in een luchtballon gewonnen. Die ballonvaart was op 22 september 1994.
    Het was prijsvraag uitgeschreven door bakker van Sleen in Ten Boer. Het ging om het maken van een slagzin voor het nieuwe waddenbrood. Ik won toen met mijn slagzin de eerste prijs; een vlucht in een luchtballon.
    Nog nooit ben ik zo zenuwachtig geweest om een prijs in ontvangst te nemen. Ik heb namelijk hoogtevrees. Heb zelfs nog met de bakker gebeld of evt. iemand anders in mijn plaats mocht. De zenuwen zorgden voor veelvuldig bezoek aan het toilet ?.
    Omdat het tevens de bouwstart was van 31 aanleunwoningen van Bloemhof vlogen er meer mensen mee. Naast bakker van Sleen en ik, ook de directeur van de stichting waaronder Bloemhof valt, evenals een bewoonster van Bloemhof, mw. van Calkar en natuurlijk de onmisbare piloot van de luchtballon. Ik weet nog dat mw. van Calkar een bontjasje aan had, want het zou wel koud zijn zo hoog in de lucht. We verbaasden ons er over dat de piloot alleen een overhemd met korte mouwen droeg.
    We zouden om ongeveer 17 uur opstijgen. Toen ik de fragiele buizen zag waar de mand aan hing, kreeg ik nog meer de bibbers; moesten we daar met 5 mensen in en zou die ons wel houden?
    Het opstijgen werd uitgesteld, naar ik meen had het iets met de stand van de zon te maken. Bij het opstijgen hield ik me stijf vast aan de rand van de mand en durfde niet naar beneden te kijken. We snapten nu ook waarom de piloot zo luchtig gekleed was; de brander gaf behoorlijk wat warmte af.
    Langzamerhand durfde ik naar beneden te kijken en me wat te ontspannen. Hoe anders ziet de wereld er van boven uit. Het Groninger museum was net gebouwd of nog in aanbouw en ik herkende het totaal niet. Wat zijn mensen en gebouwen dan klein en onbeduidend vanuit de lucht. De vlucht was prachtig om mee te maken, ik zou het zo weer doen.
    De landing in een weiland bij Nieuw Roden was wat tumultueus. De mand kieperde om en ook wij vielen om en daar lag ik, boven op de directeur.
    We kropen de mand uit en werden op de deel van de boerderij naast het weiland gedoopt met champagne en wat gras, zoals gebruikelijke bij een eerste ballonvlucht; tevens kregen we een titel en een schriftelijk bewijs van onze vlucht. Vanaf die tijd mag ik me barones van Ten Boer tot Nieuw Roden noemen.
    Nog wat wetenswaardigheden omtrent de vlucht: De piloot was Herman Kleinsmit. De hoogte was 380 meter en we zijn vertrokken om 18.20 uur vanaf het voetbalveld in Ten Boer en geland om 19.50 uur in Nieuw Roden.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Het modereren van reacties is ingeschakeld. Het kan even duren voordat je reactie wordt weergegeven.