Snippers

ons eigen archief blijft een bron van inspiratie.

Harddraverijen.

Een x-aantal berichten met als prijs voor de winnaar een zilveren of gouden zweep.

bron: beeldbank groningen / Groningen : Korreweg : harddraverij : schilderij door Otto Eerelman

Sinds welk jaar de winnaar van een aangespannen wedstrijd met een Gouden Zweep gehuldigd wordt, weten we eigenlijk niet. Het vermoeden is dat dit gebruik al meer dan vier eeuwen bestaat. Wat we wel weten, is dat het een felbegeerde prijs is.

Er is dan ook een nauwkeurige beschrijving uit circa 1750 van hoe een gouden zweep er uit moet zien: met gouden of zilveren linten, bekleed met rood, groen of blauw fluweel voorzien van gouden of zilveren borduurwerk. In 1811 duikt één van de fraaiste gouden zwepen, ooit in Nederland bij een harddraverij verreden, op. De draverij wordt in Leeuwarden gehouden en de winnaar komt uit Akkrum. De gemeente Leeuwarden betaalt fl. 900,- voor dit bijzondere stukje sierkunst. Deze zweep is tegenwoordig te vinden in het Fries Museum. In 1823 neemt Koning Willem I het besluit dat de Gouden Zweep jaarlijks in augustus tijdens een draverij ‘verharddraafd’ moet worden. Overigens is de gouden zweep niet voorbehouden aan Leeuwarden. Ook andere draverij-plaatsen worden vereerd met zwepen en andere kostbaarheden.

Dat het Koninklijk Huis grote belangstelling heeft voor de paardensport, blijkt onder andere uit het tweedaags bezoek van Koning Willem III in april 1852 aan Friesland waar hij in Akkrum een verzameling van meer dan 100 gouden en zilveren zwepen bezoekt. Ook deze unieke verzameling is tegenwoordig ondergebracht bij het Fries Museum.

In 1892 wordt er nog een Gouden Zweep verreden, daarna verdwijnt deze uit beeld om pas in 1955 in ere hersteld te worden. In dat jaar reikt Prins Bernard een uit 1883 daterende originele Gouden Zweep uit op Mereveld. Tegenwoordig is de draverij om de Gouden Zweep weer een hoogtepunt van ieder drafseizoen in Nederland.

bron: museum Nienoord

Het Victoria & Albert Museum in Londen bezit nog een zilveren zweep met een handvat met een inscriptie dat luidt: “Willem Warren fecit”, “Deze zweep is op den 20en augustus 1798 ten huize van de Castelein Ruiert Schattenberg in de Groene Weyde

bij Groningen door een gezelschap van liefhebbers aan den eigenaar van het hardstdravende Paard praesent gedaan”. (Willem Warren is een bekende zilversmit uit de 18de eeuw). Ruiert Schattenberg was dus een paardenliefhebber en organiseerde op de korreweg harddraaf wedstrijden, deelnemers konden hun paarden stallen in de schuur behorende bij herberg De Groene Weyde waar wel ruimte was voor 60 paarden daarnaast was er ook nog een wagenhuis, een kolfbaan en een groot hof.