Nederland werd in 1810 een onderdeel van het Franse Keizerrijk, in 1811 werd de dienstplicht in Nederland ingesteld.
Mannen met een leeftijd van twintig jaar moesten zich melden, door loting werd bepaald wie wel of niet in dienst moest.
De officier van dienst ( een Fransman ) had het bij het schrijven van de namen van de Groningers mannen niet altijd gemakkelijk. De voornaam Jan werd Jean en andere moeilijke woorden werden fonetisch opgeschreven, Woltersum werd Wuddersum.
Behalve de namen en geboortedata van de dienstplichtigen werden ook de namen van hun ouders genoteerd.
Lijst van Garmerwolde:
Johannes Rijkens, stamboeknr. 5.
zijn ouders: Gerrit Rijkens en Frederika Kramer.
Gevonden in de archieven, Johannes Rijkens 1788-1834, onderwijzer.
Zijn ouders: Gerrit Rijkens Danekes 1761-1840, onderwijzer en
Frederika / Freke Cremer / Kramer 1764-1834.
Jean Jacobs, stamboeknr. 2929.
Zijn ouders: Jacob Harms Jacobs en Jannetje Jans.
Gevonden in de archieven, Jan geboren te Bovenrijge, 1786 – overleden ?
Zijn ouders: Jacob Harms en Jantje Jans.
Jean Kijkens, stamboeknr. 1286.
Zijn ouders: Gèrit Kijkens en Vèramer Frèderick.
Gevonden in de archieven, Jan Gerrits Rijkens 1784 – 1862. Hij was de oudste zoon van
Gerrit Rijkens Danekes, zie hierboven. Jan Gerrits Rijkens was ook onderwijzer.
Lijst van Garrelsweer:
Pierre Heres Jongman, stamboeknr. 48.
Zijn ouders: Heere Geerts Jongman en Albertina Pieters.
Gevonden in de archieven, Pieter Heres Jonkman 1788 – ?
Zijn ouders: Heere Geerts Jonkman 1753 – 1827 en Alberdina Pieters Hofstede 1749 – 1826.
Lijst van Ten Boer:
Roeluf Jans Wolderling, stamboeknr. 13636.
zijn ouders: Jean Roelufs Wolderling en Leentje Hendrick.
Gevonden in de archieven, Roelf (Jans ) Woldring, geboren 10 maart 1793- overleden?
Zijn ouders: Jan Roelfs Woldring 1749-1827 en Leentje Hindriks 1753-1822.
Hendriks Jans Oostenhuis, stamboeknr. 55579.
zijn ouders: Jans Gerrits Oostenhuis en Jantze.
Gevonden in de archieven, Hindrik Jans Oosterhuis, geboren 7 oktober 1792, overleden in 1848.
Zijn ouders: Jan Gerrits Oosterhuis 1754-1813 en Jantien Hindriks 1764-1833.
zie blz. 212 van het boerderijenboek Ten Boer, Eemskanaal zz 15 Lageland / Heidenschap.
Uwol Willem Groenewolt, stamboeknr. 10711.
zijn ouders: Willems Groenewolt en Trequentp Gerrie.
Gevonden in de archieven, Ewold Willem Groenewold, geboren 19 augustus 1792 overleden ?
Zijn ouders: Willem Ewolds Groenewold 1760-1827 en Trientje Gerrits Haak 1762-1803.
Jacob Klaas Woldenparp, stamboeknr. 10729.
zijn ouders: Klaas Jacob Woldenparp en Babers Evets.
Gevonden in de archieven, Jacob Klaas, geboren 5 februari 1791 – overleden ?
Zijn ouders: Klaas Jacobs 1757-1818 en Barber Ewold van Bedum ? – ?
Corneille Geerts, stamboeknr. 4837.
zijn ouders: Geert Geerts en Janna Eekes.
Gevonden in de archieven, Cornelis ( Knellis ) Geerts, geboren 28 maart 1790, in 1811 trouwde hij in Loppersum met Trientje Harms, overlijdensdata onbekend.
Zijn ouders: Geert Knellijs van Wittewierum en Janna Heukes van Stedum.
zie blz. 196 van het boerderijenboek Ten Boer.
Cornelis Jans, stamboeknr. 2516.
zijn ouders: Jan Ebes Jans en Gusje Cornelis.
Gevonden in de archieven, Kornelis Jan Boer geboren 1 februari 1789 – overleden ?
Zijn ouders: Jan Ebes Boer 1750-1834 en Geesje Kornelis 1760-1817.
zie blz. 630 van het boerderijenboek Ten Boer, Kollerijweg 23 Woltersum.
Popke Roelfs Wigboldus, stamboeknr. 1106.
zijn ouders: Roels Popkes Wigboldus en Hiltje Harms.
Gevonden in de archieven, Popke Roelfs Wigboldus 1791 -1850.
Zijn ouders: Roelf Popkes Wigboldus 1761-1847 en Hilje Harms Koopman 1770-1838.
zie de blz. 296 en 538 van het boerderijenboek T.B., G.N. Schutterlaan 1 en Rijksweg 167.
Guillaume Bernard Tap, stamboeknr. 5701.
zijn ouders: Bernard Jacques Tap.
Gevonden in de archieven, Willem Berends Tap 1792-1869.
Zijn ouders: Berend Willems Tap ? – ? en Trientje Geerts / Rozema 1765-1814.
Lijst van Thesinge:
Tidde Claasen Schutter, stamboeknr. 868.
Zijn ouders: Klaas Jacobs Schutter en Filke Fiddes.
Gevonden in de archieven, Tidde Klaassens Schutter 1788 – 1858, gemeenteontvanger.
Zijn ouders: Klaas Jacobs / Jakobs, schoenmaker 1746 – 1818 en Pilke Tiddes 1753 – 1809.
zie blz. 112 van het boerderijenboek.
Lijst van Wittewierum:
Gerrit Garmt Tjaarts, stamboeknr. 179.
Zijn ouders: Tjaard Jans Tjaarts en Aaltje Hendriks.
Gevonden in de archieven, Gerrit Tjaar(t.d.)s Klootsema 1783 – 1848.
Zijn ouders: Tjaard Jans Klootsema 1745 – 1820 en Aaltje Hindriks Maat 1736 – 1829.
zie blz. 166 van het boerderijenboek.
Lijst van Woltersum:
Jean Muller, stamboeknr. 1936.
Zijn ouders: Frederick Henry Muller en Jeanne Woltersum.
Gevonden in de archieven, Jan Muller 1793 – 1853.
Zijn ouders: Frederik Hendrik Muller ? – ? en Jantien Woltersom 1755 – 1814.
Simon Jacque Bouman, stamboeknr. 4756.
Zijn ouders: Jacques Tjarks Bouman en Martje Klaassen.
Gevonden in de archieven, Sijmo 1790 – ?
Zijn ouders: Jacob Jans en Matje Claassen.
Jan Harms Lanink, stamboeknr. 188.
Zijn ouders: Harm Alberts Lanink en Antje Jans.
Gevonden in de archieven, van Jan Harms Laning niets.
Zijn ouders: Harm Alderts Laning 1763 – 1822 en Anje Jans Mekkes 1760 – 1832.
Jean Derks Alkema, stamboeknr. 1991.
Zijn ouders: Derk Jean Alkema en Wemeltje Simons.
Gevonden in de archieven, over Jan Derks Alkema, niets.
Zijn ouders: Derk Jans Alkema 1760-1828 en Wemeltje Siemens / Schilthuis 1766 – 1842.
Overzicht van de genoemde legereenheden:
Reserve compagnie dept. Westereems.
1e.bataljon pontonniers.
87e. cohorte.
3e.regiment gardes d’honneur.
5e. regiment tirailleurs van de garde.
9e. regiment artillerie te voet.
33e. regiment lichte infanterie.
70e. regiment infanterie van linie.
122e. regiment infanterie van linie.
123e. regiment infanterie van linie.
134e. regiment infanterie van linie.
De veldtocht naar Rusland in 1812 onder Keizer Napoleon.
G.A. Geerts, luitenant-kolonel der infanterie.
een gedeelte hier uit:
De opneming van de Hollandse regimenten in de Keizerlijke Garde leidde vanwege hun bekwaamheid, netheid en kwaliteit van de uniformen tot jaloezie bij de Franse een heden en zelfs tot moord op enkele grenadiers.
In “Nederland” werden de zeven regimenten infanterie en het 1e Regiment Jagers gereorganiseerd tot het 123e t/m 126e Regiment Infanterie van Linie en het 33e Regiment Lichte Infanterie.
Voort waren er, bij de ruiterij, nog het 11e Regiment Huzaren en het 14e Regiment Kurassiers.
En ten slotte waren er nog het 7e en 9e Regiment (Rijdende) Artillerie en de 11e Compagnie Pontonniers.
In de maanden mei en juni 1812 werden de eenheden verplaatst naar hun uitgangsposities. De eerste Hollandse eenheden hadden het land reeds in 1811 verlaten.
Het 33e Regiment Lichte Infanterie (RLI) was op 1 april 1811 vertrokken naar Bremen en daar ingedeeld bij de 31e Divisie als deel van het Observatieleger.
Na een aantal marsen (in drie weken werd een afstand afgelegd van ongeveer 250 km) bereikte het op 23 juni 1812 de Njemen.
Het 125e RLI vertrok pas op 29 juni 1812 uit Groningen. Het bereikte Koningsbergen op 14 augustus 1812, toen de oorlog al volop aan de gang was.
De regiment commandant, kolonel F. H. Wagner, schreef van daaruit aan zijn vrouw:
“Wij hebben veel regen en slegten weg op marsch gehad, hetwelk veel zieken heeft veroorzaakt”, en iets verder: “ik heb noch desertie noch achterblijvers. Alle rivieren die naar de Grote Armėe toelopen zijn met schepen beladen, met mond-en andere behoeften volgepropt, terwijl de wegen bedekt zijn met ossen; enfin niets mangelt, alles gaat goed.”
Van de achttien namen van de mannen die in het leger van Napoleon hebben gezeten, uit de voormalige gemeente Ten Boer van 1798, heb ik er tien niet meer kunnen vinden na de Franse overheersing. Of ze hebben een andere naam aangenomen of ze hebben de veldslagen niet overleefd. ( of ik heb niet goed gezocht )
Een voorvader van mij, stond aan de andere kant op het slagveld, Gerardus Groeninga 1795-1837.
Hij was korporaal bij het bataljon infanterie Nationale Militie no.2, hij kreeg, met hem veel andere mannen, een “Waterloo gratificatie”.
bronnen:
openarchieven, Groninger Archief, Ned. Instituut voor Militaire Historie, De Tijdspiegel, militaire spectator, boerderijenboek Gemeente Ten Boer en Overschild, Franse Ministerie van Defensie en Pia Kort voor het meezoeken.
Ten Boer, mei 2022.
Albertus Groeninga